สาววัย 30 บินข้ามประเทศ 11 ชั่วโมง ตอนมาก็ยังดีๆ ก้าวลงจากเครื่องบินไม่กี่นาทีเสียชีวิต ภัยเงียบจาก “โรคชั้นประหยัด”
หญิงชาวจีนวัย 30 ปี ใช้นามสมมุติว่า “หลี่” เกิดอาการล้มหมดสติและเสียชีวิตทันทีหลังจากก้าวลงจากเครื่องบินที่สนามบินกวางโจว ประเทศจีน เที่ยวบินดังกล่าวเป็นเที่ยวบินระหว่างประเทศจากนิวซีแลนด์ ใช้เวลาบินนานถึง 11 ชั่วโมง ซึ่งดูเหมือนจะเป็นเที่ยวบินปกติ แต่กลับกลายเป็นการเดินทางครั้งสุดท้ายในชีวิตของเธอ
แม้จะได้รับการปฐมพยาบาลฉุกเฉินในที่เกิดเหตุและรีบนำส่งโรงพยาบาล แต่ไม่สามารถยื้อชีวิตไว้ได้ โดยสาเหตุเบื้องต้นของการเสียชีวิตคือ ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในปอด ซึ่งเป็นภาวะฉุกเฉินทางหัวใจและหลอดเลือดที่อันตรายถึงชีวิต
ภาวะลิ่มเลือดอุดตัน : เงียบแต่ร้ายแรง
นพ.เผิง หัวหน้าหอผู้ป่วยวิกฤต (ICU) โรงพยาบาลไป๋หยุน มหาวิทยาลัยการแพทย์แผนจีนกวางโจว ระบุว่า เมื่อผู้ป่วยมาถึงโรงพยาบาล เธออยู่ในภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ (ventricular fibrillation) และหัวใจหยุดเต้นอย่างรวดเร็ว แม้ทีมแพทย์จะพยายามช่วยชีวิตเต็มที่แต่ไม่สำเร็จ
แพทย์เชื่อว่า การเสียชีวิตอาจเกิดจากภาวะ ลิ่มเลือดอุดตันในปอด (Pulmonary Embolism – PE) ซึ่งเป็นภาวะที่เกิดจากลิ่มเลือดหลุดจากขาและไปอุดตันในปอด ทำให้หัวใจและการหายใจหยุดทำงานฉับพลัน
ภาวะนี้อยู่ในกลุ่มโรค ลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ (Venous Thromboembolism – VTE) โดยมี 2 ลักษณะหลักคือ:
-
ลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำลึก (DVT) ที่ขา
-
ลิ่มเลือดอุดตันในปอด (PE)
การนั่งนิ่งในท่าเดิมเป็นเวลานาน เช่น การเดินทางไกลโดยเครื่องบินหรือรถยนต์ ทำให้เลือดไหลเวียนช้าลง มีโอกาสเกิดลิ่มเลือดที่ขา และหากลิ่มนี้หลุดไปอุดตันในปอด อาจทำให้เสียชีวิตได้ทันที
โรคชั้นประหยัด
เดิมภาวะนี้เคยถือเป็นโรคหายาก แต่ในปัจจุบันกลับพบได้มากขึ้น โดยเฉพาะในยุคที่คนเดินทางไกลมากขึ้น แพทย์เรียกภาวะนี้ว่า Economy Class Syndrome หรือ โรคชั้นประหยัด เพราะมักเกิดจากการนั่งอยู่ในพื้นที่แคบโดยไม่ขยับร่างกายนานเกินไป
กลุ่มเสี่ยงที่ควรระวังเป็นพิเศษ ได้แก่ :
-
ผู้ที่มีน้ำหนักเกินหรืออ้วน
-
หญิงตั้งครรภ์
-
ผู้ที่ใช้ยาคุมกำเนิด
-
ผู้ป่วยโรคมะเร็ง
-
ผู้ที่มีภาวะเลือดแข็งตัวง่าย หรือมีประวัติโรคหลอดเลือด
ที่นั่งชั้นประหยัดบนสายการบิน
สัญญาณอันตรายที่ควรระวัง
หากมีอาการเช่น :
-
แน่นหน้าอก
-
หายใจติดขัด
-
ไอเป็นเลือด
-
ปวดขาโดยไม่ทราบสาเหตุ
ควรรีบพบแพทย์ทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของภาวะลิ่มเลือดอุดตันในปอด
วิธีลดความเสี่ยงในการเดินทางไกล
ผู้เชี่ยวชาญแนะนำ 4 วิธีสำคัญในการป้องกันภาวะอันตรายนี้ :
-
หลีกเลี่ยงการนั่งนิ่งนานเกินไป ทุก 1–1.5 ชั่วโมงควรลุกเดิน หรือขยับขา หมุนข้อเท้า ยกเข่า
-
ดื่มน้ำให้เพียงพอ ช่วยลดความข้นเหนียวของเลือด หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์และกาแฟ
-
ไม่ใส่เสื้อผ้ารัดแน่นเกินไป ผู้ที่มีความเสี่ยงควรใส่ถุงน่องทางการแพทย์
-
ปรึกษาแพทย์หากมีประวัติเลือดแข็งตัวง่าย อาจจำเป็นต้องใช้ยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่น แอสไพริน หรือเฮพารินชนิดน้ำหนักโมเลกุลต่ำ
ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในปอดอาจเกิดขึ้นได้กับทุกคน โดยเฉพาะผู้ที่เดินทางไกลหรือต้องนั่งนิ่งเป็นเวลานาน การรู้เท่าทันสัญญาณเตือนและป้องกันไว้ก่อน อาจช่วยชีวิตคุณหรือคนที่คุณรักได้
