ฝุ่นละอองขนาดเล็กจิ๋ว PM 2.5 กลายเป็นปัญหาใหญ่ในหลายประเทศรวมถึงประเทศไทย ซึ่งอันตรายจากฝุ่น PM 2.5 นั้นเรียกได้ว่าส่งผลกระทบอย่างมากต่อสุขภาพในหลายด้าน โดยเฉพาะระบบทางเดินหายใจและปอดของเรา เนื่องจากฝุ่นเหล่านี้มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน
1. ผลกระทบจาก PM 2.5 ส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ
อันตรายจากฝุ่น PM 2.5 ส่งผลโดยตรงต่อระบบทางเดินหายใจ ทำให้เกิดอาการไอ จมูกอักเสบ เจ็บคอ คันจมูก คันตา น้ำมูกไหล และทำให้เกิดโรคต่าง ๆ เช่น
โรคทางเดินหายใจเรื้อรัง : การสัมผัสฝุ่น PM 2.5 เป็นเวลานาน เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคทางเดินหายใจเรื้อรัง เช่น โรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง และ โรคหลอดลมโป่งพอง
2. ผลกระทบจาก PM 2.5 ส่งผลต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด
ฝุ่น PM 2.5 เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ เช่น โรคหัวใจขาดเลือด โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ และหัวใจวาย รวมถึง
อันตรายจากฝุ่น PM 2.5 เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมอง เช่น เส้นเลือดในสมองตีบ และเส้นเลือดในสมองแตก
ฝุ่น PM 2.5 เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดแดงแข็งตัว ซึ่งอาจนำไปสู่โรคหัวใจและโรคหลอดเลือดสมอง
ด้วยขนาดที่เล็กมาก ทำให้ฝุ่นละอองพิษ PM2.5 สามารถถูกสูดเข้าลึกถึงทางเดินหายใจและปอด บางอนุภาคยังอาจเข้าสู่กระแสเลือดไหลเวียนไปทั่วร่างกาย ก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพมากมาย
การสัมผัสในระยะสั้น
- ทางเดินหายใจอักเสบ หายใจลำบาก แสบจมูก ไอมีเสมหะ แน่นหน้าอก ถุงลมแฟบ สมรรถภาพปอดลดลง ภูมิแพ้และหืดกำเริบ
- ทำลายภูมิคุ้มกัน เกิดการติดเชื้อในปอด และทางเดินหายใจได้ง่าย เช่น ไข้หวัดใหญ่, หลอดลมอักเสบ, หูอักเสบ
- พัฒนาการเด็กล่าช้า
- ผลต่อระบบสืบพันธุ์ ทำให้มีบุตรยาก
- การสัมผัสในระยะยาว
- โรคมะเร็งปอด
- การอักเสบของเส้นเลือด อาจเกิดโรคหัวใจขาดเลือด โรคอัมพาตจากหลอดเลือดสมอง ความดันโลหิตสูง เบาหวาน
- โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง
- โรคทางผิวหนังหรือตาอักเสบ
- ผิวมีจุดด่างดำและรอยย่น ดูแก่กว่าวัย
เด็ก อาจกล่าวได้ว่ายิ่งอายุน้อย ยิ่งเพิ่มความเสี่ยงมากขึ้น เนื่องจากเด็กเล็กมีภูมิคุ้มกันโรคน้อยกว่าผู้ใหญ่ อวัยวะต่างๆ ในร่างกายยังอยู่ในระยะที่กำลังพัฒนา ทั้งนี้ฝุ่นพิษในอากาศที่สามารถเข้าสู่ระทางเดินหายใจและกระแสเลือดได้ง่ายจะไปขัดขวางการเจริญเติบโตของระบบต่างๆ หรือทำให้เกิดโรคร้ายแรงในที่สุด
หญิงมีครรภ์ นอกจากภัยร้ายส่งผลต่อตัวคุณแม่ตั้งครรภ์ที่สูดฝุ่นละอองโดยตรงแล้ว ทารกในครรภ์ยังเป็นอันตรายด้วยเช่นกัน มีการศึกษาพบว่ามลพิษในอากาศมีผลต่อการคลอดก่อนกำหนด เสี่ยงแท้งบุตร และเพิ่มอัตราการตายของทารกในครรภ์ได้
ผู้สูงอายุ เมื่ออายุมากขึ้น อวัยวะเริ่มเสื่อมถอย ระบบการทำงานต่างๆ ในร่างกายลดลง ส่งผลให้ภูมิคุ้มกันลงดลง หากต้องเผชิญกับฝุ่นละออง อาจมีแนวโน้มเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหอบหืด โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัว ควรหลีกเลี่ยงการเผชิญฝุ่นพิษให้มากที่สุด
ผู้ป่วยหรือมีโรคประจำตัว โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคทางเดินหายใจ โรคปอด และโรคหัวใจชนิดต่างๆ การสูดฝุ่นผงเข้าสู่ร่างกายโดยตรงส่งผลให้โรคกำเริบ อาจถึงกับชีวิตได้